Rodzina III: Membrany Hydroizolacyjne | CPR 2024/3110
RODZINA III | ZAŁĄCZNIK VII CPR 2024/3110

Membrany Hydroizolacyjne

Membrany elastyczne, folie paroizolacyjne, papa bitumiczna i hydroizolacje płynne

Podstawowe informacje o CPR 2024/3110 (harmonogram, systemy certyfikacji, cyfrowy paszport produktu) znajdziesz na nowycpr.pl.

Definicja i zakres

Definicja z Załącznika VII CPR 2024/3110:

"MEMBRANY, W TYM STOSOWANE W POSTACI PŁYNNEJ I ZESTAWY (IZOLUJĄCE PRZED WODĄ LUB PARĄ WODNĄ)"

Rodzina obejmuje wyroby przeznaczone do ochrony obiektów budowlanych przed przenikaniem wody (hydroizolacje) lub pary wodnej (paroizolacje). Należą do nich membrany elastyczne (EPDM, PVC, TPO), papa bitumiczna (asfaltowa i SBS-modyfikowana), folie paroprzepuszczalne i paroizolacyjne, hydroizolacje płynne (poliuretanowe, akrylowe, bitumiczne) oraz zestawy do uszczelnień. Nowe regulacje kładą szczególny nacisk na parametry środowiskowe (LCA) oraz kontrolę substancji chemicznych (REACH/ftalany/WWA).

Normy zharmonizowane dla Rodziny III

Oficjalny wykaz norm zharmonizowanych publikowany jest w Dzienniku Urzędowym UE (seria C). Sprawdzaj aktualizacje na stronie Komisji Europejskiej.

Membrany elastyczne i bitumiczne:

EN 13707

Membrany elastyczne (papa bitumiczna) do hydroizolacji dachów

EN 13956

Membrany z tworzyw sztucznych i kauczuku (PVC, EPDM, TPO)

EN 13967

Membrany elastyczne do hydroizolacji fundamentów

Folie paroprzepuszczalne i paroizolacyjne:

EN 13859-1

Folie paroprzepuszczalne pod pokrycia dachowe (membrany)

EN 13984

Folie paroizolacyjne (bariery parowe)

Hydroizolacje płynne:

EN 1504-2

Systemy hydroizolacji powierzchniowych betonu (płynne)

EN 14891

Hydroizolacje płynne pod płytki ceramiczne (np. "folia w płynie")

Systemy Oceny Zgodności (AVCP)

Obowiązek producenta:

Utrzymanie stałości właściwości użytkowych, zwłaszcza wodoszczelności i reakcji na ogień.

Membrany i folie podlegają różnym systemom AVCP, w zależności od ich zastosowania (np. dach vs. fundament) oraz deklarowanej klasy reakcji na ogień.

System 1

Wymagany dla membran, jeśli deklarowana jest wysoka klasa reakcji na ogień (A1, A2, B, C) i produkt jest stosowany wewnątrz. Wymaga stałego nadzoru ZKP przez Jednostkę Notyfikowaną.

System 3

Wymagany dla większości membran (np. EN 13707, EN 13956) oraz dla folii paroizolacyjnych. Wymaga początkowego badania typu (ITT) przez laboratorium notyfikowane.

System 4

Wymagany dla wyrobów o mniejszym znaczeniu dla bezpieczeństwa, np. folii paroprzepuszczalnych (EN 13859-1) lub hydroizolacji pod płytki (EN 14891) w klasie E reakcji na ogień.

Nowość w CPR 2024/3110: System 3+ (LCA) jest obowiązkowy dla wyliczania Eko-profilu (śladu węglowego) i deklarowania zawartości ftalanów/WWA.

Dodatkowe obowiązki prawne (poza CPR)

Kluczowe: Higiena Wody, REACH (WWA i Ftalany)

Producenci membran muszą spełniać restrykcyjne wymogi chemiczne dotyczące substancji, które mogą migrować do środowiska lub wody pitnej.

REACH - WWA w Papie Bitumicznej

Monitorowanie WWA (Wielopierścieniowe Węglowodory Aromatyczne). Historycznie papa (ze smoły) zawierała wysokie stężenia WWA (rakotwórcze). Współczesny bitum naftowy jest bezpieczniejszy.

Limit: Suma 8 WWA < 1 mg/kg (wg praktyki rynkowej). Wymagane badania (GC-MS).

REACH - Ftalany w Membranach PVC

Monitoring SVHC, zwłaszcza ftalanów (DEHP, DBP) używanych jako plastyfikatory. Zakaz stosowania w kontakcie z wodą pitną.

Wymóg: Producent musi deklarować zawartość SVHC > 0,1% i promować bezpieczniejsze zamienniki (np. DINP, DIDP).

Dyrektywa o Wodzie Pitnej (4MS) i PZH

Membrany do zbiorników wody pitnej wymagają Aprobaty Higienicznej PZH (w Polsce) oraz pozytywnych wyników testów migracji (EN 12873) substancji do wody.

Migracja: Kontrola migracji metali, LZO (VOC) oraz zmiany smaku i zapachu wody.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

Instrukcje BHP dla pracy z palnikami (papy), gorącym powietrzem (PVC/TPO) oraz opary rozpuszczalników (hydroizolacje płynne).

Zagrożenia: Oparzenia, opary bitumu (WWA), opary HCl (ze spawania PVC), opary LZO.
Rekomendacja: Pełna dokumentacja DPP powinna zawierać jasne instrukcje BHP dotyczące spawania/zgrzewania oraz szczegółowe dane o migracji substancji (dla wody pitnej).

Wizualizacja dokumentacji pod CPR 2024/3110

Poniższe sekcje pokazują, jak będą wyglądać kluczowe informacje (w tym dane środowiskowe i DPP) dla przykładowej membrany PVC (Rodzina III).

PRZYKŁAD: Deklaracja dla membrany PVC 1,5 mm do dachów

DEKLARACJA WŁAŚCIWOŚCI UŻYTKOWYCH I ZGODNOŚCI (DPUC)

Producent: HydroMembran Systems Sp. z o.o., ul. Szczelna 1, 01-123 Warszawa

Wyrób: Membrana PVC 1,5 mm z flizeliną | Norma: EN 13707:2004+A2:2009

Kod identyfikacyjny DPP: DPUC-PVC15-ROOF-2026-001

1. Typ i przeznaczenie

Membrana PVC-P wzmocniona poliestrem, do hydroizolacji dachów płaskich i tarasów (system balastowy lub mocowany mechanicznie).

2. Właściwości techniczne i ogniowe

Wodoszczelność: Szczelna (W1) | Giętkość w niskiej temp.: -25°C
Reakcja na ogień: E-s3, d0 | Odporność na ogień zewnętrzny: BROOF(t2)

3. Charakterystyki środowiskowe (LCA - A1-A3)

a) Skutki zmiany klimatu (ogółem): 4,2 kg CO₂ ekw./m²
b) Zawartość surowców wtórnych: 0%
c) Plastyfikator: DINP (Brak SVHC > 0,1%) | Stabilizator: Ca-Zn (Brak ołowiu)

System 3+ (Walidacja ENV-2026-4789). Pełna EPD i LCA (A1-D) dostępne w DPP.

4. Cyfrowy Paszport Produktu (DPP)

Dostęp do pełnej dokumentacji, w tym instrukcji spawania i BHP.

  • DPP będzie opcjonalną metodą udostępniania DPUC (art. 75-76).
  • Zawiera: pełne dane LCA (A1-D), instrukcje utylizacji, dane o SVHC (REACH).

Przykładowy URL DPP: https://dpp.hydromembran.pl/PVC15-0001

Instrukcja demontażu i odzysku (Element DPP)

Procedura demontażu i segregacji:

  1. 1. BHP: Prace na wysokości - wymagane zabezpieczenia (liny, balustrady).
  2. 2. Demontaż: Usunięcie warstwy balastowej (żwir) lub odkręcenie mocowań mechanicznych.
  3. 3. Cięcie i Zwijanie: Pocięcie membrany na pasy i zwinięcie.
  4. 4. Sortowanie: Transport do punktu recyklingu tworzyw (17 02 03).
⚠️ Uwaga: Stara papa bitumiczna musi być oddzielona i zbadana pod kątem WWA (ryzyko odpadu niebezpiecznego 17 03 02*).

Możliwości końca życia produktu:

1. Recykling mechaniczny (PVC): ~20-30% - trudny (laminaty, plastyfikatory), ale możliwy.
2. Odzysk energetyczny: Wysoka wartość opałowa (np. PVC ~20 MJ/kg).
3. Składowanie: Ostateczność (materiały stabilne, niebiodegradowalne).

Specyfika membran hydroizolacyjnych

Membrany - niewidoczna ochrona przed wodą

Membrany hydroizolacyjne są kluczowym elementem ochrony budynku przed wodą opadową, wilgocią gruntową oraz parą wodną. Nowoczesne membrany muszą spełniać sprzeczne wymagania: być całkowicie wodoszczelne (impermeabilne), ale jednocześnie przepuszczać parę wodną na zewnątrz (paroprzepuszczalne) lub ją zatrzymywać (paroizolacyjne) w zależności od zastosowania. Trwałość membran to 25-50 lat, co wymaga odporności na UV, temperatury ekstremalne (-40°C do +80°C), starzenie cieplne oraz obciążenia mechaniczne (grad, ruch pieszy).

Typy membran hydroizolacyjnych

  • PVC-P: Elastyczna, spawana, 1,2-2,0 mm, 25-35 lat, chlor = antypiren
  • TPO: Termoplastyczna poliolefina, 1,1-2,0 mm, 30-40 lat, bez ftalanów
  • EPDM: Kauczuk syntetyczny, 1,0-1,5 mm, 30-50 lat, klejona
  • Papa SBS: Bitum + styrene-butadiene, 4-5 mm, 20-30 lat, spawana palnikiem

Zastosowania membran

  • Dachy płaskie: PVC, TPO, EPDM, papa (0-5° nachylenia)
  • Dachy zielone: PVC/TPO odporne na korzenier (FLLR)
  • Tarasy: PVC/TPO + drenażowe warstwy
  • Fundamenty: HDPE, papa, hydroizolacje płynne
  • Łazienki: Hydroizolacje płynne (PU, akryl) pod płytki

WWA w papie - historia problemu

Historycznie: Do lat 70-80 XX wieku papa była produkowana z asfaltu węglowego (coal tar), który zawierał ogromne ilości WWA (~1000-5000 mg/kg!). WWA są rakotwórcze - benzo[a]piren (BaP) klasyfikowany jako rakotwórczy kat. 1A.

Obecnie: Papa jest produkowana z bitumu naftowego (petroleum bitumen), który zawiera znacznie mniej WWA (<1-10 mg/kg po rafinacji). Nowoczesna papa SBS (modyfikowana) ma WWA <1 mg/kg.

Folia paroprzepuszczalna vs. Paroizolacyjna

Paroprzepuszczalna (Sd < 0,3 m): Przepuszcza parę wodną NA ZEWNĄTRZ (z budynku), zatrzymuje wodę ciekłą. Stosowana POD pokryciem dachowym.

Paroizolacyjna (Sd > 50 m): Zatrzymuje parę wodną OD WEWNĄTRZ (zapobiega kondensacji w izolacji). Stosowana OD STRONY CIEPŁEJ pomieszczenia.

Potrzebujesz szczegółowej analizy?

Skonsultuj wymagania dla swoich membran hydroizolacyjnych z ekspertem i przygotuj pełną dokumentację pod nowe CPR.