Rodzina 5: Łożyska Konstrukcyjne | CPR 2024/3110
RODZINA 5 | ZAŁĄCZNIK VII CPR 2024/3110

Łożyska Konstrukcyjne i Trzpienie

Trzpienie, łożyska garnkowe, elastomerowe i sferyczne do mostów i budynków

Informacje ogólne o CPR
Podstawowe informacje o CPR 2024/3110 (harmonogram, systemy certyfikacji, cyfrowy paszport produktu) znajdziesz na nowycpr.pl.

Definicja i zakres

Definicja z Załącznika VII CPR 2024/3110:

"ŁOŻYSKA KONSTRUKCYJNE TRZPIENIE DO ZŁĄCZY KONSTRUKCYJNYCH"

Rodzina obejmuje wyroby przeznaczone do przenoszenia obciążeń i umożliwiania kontrolowanych ruchów (obrotów, przesuwów) między elementami konstrukcyjnymi. Są to krytyczne komponenty w mostach, wiaduktach, stadionach i dużych budynkach. Obejmuje to łożyska metalowe (garnkowe, sferyczne), elastomerowe oraz trzpienie przegubowe. Nowe regulacje kładą nacisk na trwałość antykorozyjną oraz właściwości środowiskowe.

Normy zharmonizowane dla Rodziny 5

Oficjalny wykaz norm zharmonizowanych publikowany jest w Dzienniku Urzędowym UE (seria C). Wiele specjalistycznych łożysk opiera się również na Europejskich Ocenach Technicznych (ETA).

Kluczowa seria norm: EN 1337

EN 1337-1

Wymagania ogólne

EN 1337-2

Elementy ślizgowe (PTFE)

EN 1337-3

Łożyska elastomerowe (guma zbrojona stalą)

EN 1337-5

Łożyska garnkowe (z elementem elastomerowym)

EN 1337-7

Łożyska sferyczne i cylindryczne (z PTFE)

EN 1337-11

Transport, składowanie i montaż

Systemy Oceny Zgodności (AVCP)

Obowiązek producenta:

Utrzymanie stałości właściwości użytkowych w zakresie **nośności, przemieszczalności i trwałości**.

Ze względu na absolutnie krytyczną rolę w bezpieczeństwie konstrukcji (mosty, wiadukty), łożyska podlegają wyłącznie najbardziej rygorystycznemu systemowi AVCP.

System 1/1+ (Wszystkie łożyska i trzpienie)

  • Wymagany dla wszystkich łożysk konstrukcyjnych objętych EN 1337 lub ETA.
  • Wymaga stałego nadzoru i certyfikacji Zakładowej Kontroli Produkcji (ZKP) przez Jednostkę Notyfikowaną (JA).
  • Obejmuje obowiązkowe badania typu (ITT) oraz audyty i badania próbek przez JA.
  • Wiąże się to również z koniecznością wdrożenia norm spawalniczych EN 1090 i ISO 3834 dla komponentów metalowych.
Nowość w CPR 2024/3110: System 3+ (LCA) jest obowiązkowy dla wyliczania Eko-profilu (śladu węglowego) oraz deklarowania trwałości powłok antykorozyjnych.

Dodatkowe obowiązki prawne (poza CPR)

Kluczowe: Trwałość Antykorozyjna i Precyzja Montażu

Łożyska są projektowane na 50-100 lat pracy w ekstremalnie trudnych warunkach (sole, wilgoć, obciążenia). Wymagają najwyższej klasy zabezpieczeń antykorozyjnych i precyzyjnego montażu.

Ochrona Antykorozyjna (EN ISO 12944)

Wymagane systemy ochrony dla najwyższych klas korozyjności C4, C5-M lub C5-I (środowiska morskie, przemysłowe, sole odladzające).

Systemy: Cynkowanie ogniowe (EN ISO 1461) + wielowarstwowe systemy malarskie (epoksydowe/poliuretanowe) o łącznej grubości > 240 μm.

Wymagania Montażowe (EN 1337-11)

Krytyczna faza montażu. Wymagane jest idealne poziomowanie, centrowanie oraz wykonanie podlewek (grouting) z zapraw bezskurczowych o wysokiej wytrzymałości.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

Instrukcje BHP dla transportu i podnoszenia ekstremalnie ciężkich elementów (łożyska mogą ważyć > 1000 kg). Praca na wysokości przy montażu na podporach mostowych.

Zagrożenia: Ryzyko przygniecenia, upadku, wdychanie oparów (REACH - powłoki).

Recykling i Utylizacja

Elementy stalowe są w 100% recyklowalne (kod 17 04 05). Elementy elastomerowe lub PTFE muszą być oddzielone i poddane utylizacji termicznej lub składowaniu (17 02 03).

Rekomendacja: Dokumentacja DPP dla łożysk musi zawierać szczegółowy harmonogram inspekcji (co 5-10 lat) i procedury wymiany części ślizgowych (PTFE).

Wizualizacja dokumentacji pod CPR 2024/3110

Poniższe sekcje pokazują, jak będą wyglądać kluczowe informacje (w tym dane środowiskowe i DPP) dla przykładowego łożyska garnkowego (Rodzina 5).

PRZYKŁAD: Deklaracja dla łożyska garnkowego mostowego

DEKLARACJA WŁAŚCIWOŚCI UŻYTKOWYCH I ZGODNOŚCI (DPUC)

Producent: Bridge Systems S.A., ul. Mostowa 1, 01-123 Warszawa

Wyrób: Łożysko garnkowe 5000kN, Typ F (stałe) | Norma: EN 1337-5

Kod identyfikacyjny DPP: DPUC-POTB5000-2026-001

1. Typ i przeznaczenie

Łożysko garnkowe stałe (Fixed Pot Bearing), stal S355J2, do przenoszenia obciążeń pionowych i poziomych w konstrukcjach mostowych.

2. Właściwości nośne i ruchowe

Nośność pionowa (maks.): 5000 kN | Nośność pozioma: 500 kN
Przesuw (Translacja): Brak (stałe) | Zdolność do obrotu: 0,02 rad
Ochrona antykorozyjna: C5-M (ISO 12944) | Trwałość: > 50 lat

3. Charakterystyki środowiskowe (LCA - A1-A3)

a) Skutki zmiany klimatu (ogółem): 1800 kg CO₂ ekw./szt
b) Zawartość surowców wtórnych (złomu): 40% (Stal EAF/BOF)
c) Potencjał recyklingu: 90% (Stal) / 0% (Elastomer/PTFE)

System 3+ (Walidacja ENV-2026-0091). Pełna EPD i LCA (A1-D) dostępne w DPP.

4. Cyfrowy Paszport Produktu (DPP)

Dostęp do pełnej dokumentacji, w tym planu kontroli i montażu.

  • DPP będzie opcjonalną metodą udostępniania DPUC (art. 75-76).
  • Zawiera: Certyfikat EN 1090, Certyfikat EN 1337, instrukcje BHP dla montażu, dane o SVHC (REACH).

Przykładowy URL DPP: https://dpp.bridgesystems.pl/POTB5000-0001

Instrukcja demontażu i odzysku (Element DPP)

Procedura demontażu i BHP:

  1. 1. Podnoszenie obiektu: Użycie siłowników hydraulicznych do podniesienia konstrukcji mostu.
  2. 2. Demontaż: Odkręcenie śrub kotwiących lub skucie podlewek.
  3. 3. BHP: Praca z ekstremalnie ciężkimi elementami (>1000 kg). Wymagany nadzór inżynierski.
  4. 4. Segregacja: Oddzielenie części stalowych od elastomerowych/PTFE.

Możliwości końca życia produktu:

1. Recykling stali: ~100% - Elementy stalowe (obudowa, tłok) do przetopu (kod 17 04 05).
2. Utylizacja/Odzysk: Elastomer i PTFE (tworzywa) do odzysku energetycznego lub składowania (kod 17 02 03).

Potrzebujesz szczegółowej analizy?

Skonsultuj wymagania dla swoich łożysk konstrukcyjnych z ekspertem i upewnij się, że spełniasz wszystkie krajowe i unijne wymagania (CPR, EN 1337, EN 1090).

Strona główna nowycpr.pl Wszystkie rodziny produktów