Rodzina 9: Ściany Osłonowe i Oszklenia | CPR 2024/3110
RODZINA 9 | ZAŁĄCZNIK VII CPR 2024/3110

Ściany Osłonowe i Oszklenia

Fasady szklane, mury kurtynowe, oszklenia konstrukcyjne i okładziny elewacyjne

Podstawowe informacje o CPR 2024/3110 (harmonogram, systemy certyfikacji, cyfrowy paszport produktu) znajdziesz na nowycpr.pl.

Definicja i zakres

Definicja z Załącznika VII CPR 2024/3110:

"ŚCIANY OSŁONOWE/OKŁADZINY ŚCIAN ZEWNĘTRZNYCH/OSZKLENIE ZE SPOIWEM KONSTRUKCYJNYM"

Rodzina obejmuje systemy elewacyjne nieobciążone konstrukcyjnie (nie przenoszą obciążeń pionowych budynku), przeznaczone do osłony budynku przed warunkami atmosferycznymi, zapewnienia izolacji cieplnej, akustycznej oraz estetyki. Należą do nich ściany osłonowe (curtain walls) - kompletne systemy fasadowe ze szkła i aluminium, oszklenia konstrukcyjne (structural glazing), okładziny elewacyjne (płyty kompozytowe, ceramiczne, kamieniowe) oraz fasady wentylowane.

Normy zharmonizowane dla Rodziny 9

Oficjalny wykaz norm zharmonizowanych publikowany jest w Dzienniku Urzędowym UE (seria C). Sprawdzaj aktualizacje na stronie Komisji Europejskiej.

Ściany osłonowe (Curtain Walls):

EN 13830:2020

Ściany osłonowe - Norma wyrobowa (kompletne systemy fasadowe)

Szkło w fasadach:

EN 1279 (seria)

Szyby zespolone (izolacyjne)

EN 12543 (seria)

Szkło laminowane i bezpieczne

EN 12150

Szkło hartowane termicznie (ESG)

Oszklenia konstrukcyjne i okładziny:

EN 13022-1:2014

Oszklenia konstrukcyjne (Structural Glazing) - Systemy z silikonami

EN 14509

Płyty warstwowe samonośne (Okładziny z rdzeniem)

Uwaga dla producentów ścian osłonowych:

Kluczowe jest spełnienie wymagań dotyczących odporności na obciążenia wiatrem (EN 1991-1-4), wodoszczelności (klasy RE, E), przepuszczalności powietrza (A1-A4), izolacyjności cieplnej (Ucw) oraz bezpieczeństwa szkła. Systemy fasadowe są wyrobami o wysokiej złożoności technicznej, wymagającymi precyzyjnego projektowania i montażu.

Systemy Oceny Zgodności (AVCP)

Obowiązek producenta:

Utrzymanie stałości właściwości użytkowych, zwłaszcza w zakresie **bezpieczeństwa (wiatr, uderzenia)** i **szczelności**.

Ściany osłonowe i oszklenia, ze względu na ich kluczową rolę w bezpieczeństwie budynków (zwłaszcza wysokich), podlegają rygorystycznym systemom AVCP.

System 1 (Krytyczne Zastosowania)

  • Wymagany dla ścian osłonowych z odpornością ogniową oraz dla systemów oszklenia konstrukcyjnego (EN 13022), gdzie klej silikonowy jest elementem nośnym.
  • Wymaga stałego nadzoru i certyfikacji ZKP przez Jednostkę Notyfikowaną (JA) oraz badań próbek.

System 3 (Standardowe Fasady)

  • Wymagany dla standardowych ścian osłonowych (EN 13830) i szyb zespolonych (EN 1279), gdzie kluczowe są właściwości cieplne i szczelnościowe.
  • Wymaga początkowego badania typu (ITT) przez laboratorium notyfikowane.
  • Producent samodzielnie deklaruje zgodność ZKP (bez stałego nadzoru JA).
Nowość w CPR 2024/3110: System 3+ (LCA) jest obowiązkowy dla wyliczania Eko-profilu, co ma kluczowe znaczenie dla energochłonnych produktów, jakimi są aluminium i szkło.

Dodatkowe obowiązki prawne (poza CPR)

Kluczowe: Obciążenia Wiatrem, BHP i Efektywność Energetyczna

Producenci fasad muszą spełniać wymogi Eurokodów (obciążenia wiatrem), krajowych Warunków Technicznych (izolacyjność U) oraz rygorystyczne przepisy BHP (prace na wysokości).

Obciążenia Wiatrem (EN 1991-1-4)

Fasada musi być zaprojektowana na ssanie i parcie wiatru, które rośnie z wysokością budynku i jest największe w narożnikach (ssanie do -2,0 kN/m² lub więcej).

Wymóg: Szczegółowe obliczenia statyczne dla każdego projektu, uwzględniające lokalizację, wysokość i kształt budynku.

Efektywność Energetyczna (U i g)

Krajowe Warunki Techniczne (WT 2021) wymuszają stosowanie szyb zespolonych o niskim Ug (<0.6 W/m²K) i profili z przerwą termiczną. Ważny jest też współczynnik 'g' (przepuszczalność energii słonecznej) dla uniknięcia przegrzewania latem.

BHP - Prace na wysokości i Ciężkie Elementy

Montaż fasad (zwłaszcza systemów unitized) wymaga użycia dźwigów i ssawek próżniowych. Wymagane są pasy bezpieczeństwa, liny asekuracyjne i platformy robocze.

Zagrożenia: Upadek z wysokości, przygniecenie ciężkimi panelami (200-500 kg), zranienie ostrymi krawędziami.

Recykling (Aluminium i Szkło)

Główne komponenty (aluminium, stal, szkło) są w 100% recyklowalne. Recykling aluminium oszczędza ~95% energii w porównaniu do produkcji pierwotnej.

Kody odpadów: 17 04 02 (Aluminium), 17 04 05 (Stal), 17 02 02 (Szkło).

Rekomendacja: Pełna dokumentacja DPP powinna zawierać szczegółowe instrukcje montażu, konserwacji (np. wymiany uszczelek co 20 lat) oraz demontażu w celu ułatwienia recyklingu.

Wizualizacja dokumentacji pod CPR 2024/3110

Poniższe sekcje pokazują, jak będą wyglądać kluczowe informacje (w tym dane środowiskowe i DPP) dla przykładowej ściany osłonowej (Rodzina 9).

PRZYKŁAD: Deklaracja dla ściany osłonowej Unitized

DEKLARACJA WŁAŚCIWOŚCI UŻYTKOWYCH I ZGODNOŚCI (DPUC)

Producent: FacadeTech Systems Sp. z o.o., ul. Fasadowa 1, 01-123 Warszawa

Wyrób: Ściana osłonowa unitized, moduł 1250×3000 mm | Norma: EN 13830:2020

Kod identyfikacyjny DPP: DPUC-CW-UNIT-1250-2026-001

1. Typ i przeznaczenie

Prefabrykowana ściana osłonowa (modułowa), do zastosowań zewnętrznych w budynkach wysokich, z profilami aluminiowymi z przerwą termiczną i szybą 3-szybową.

2. Właściwości techniczne i użytkowe

Odporność na wiatr: ±3,5 kN/m² | Wodoszczelność: RE 1200 | Przepuszczalność powietrza: A3
Izolacyjność cieplna Ucw: 1,0 W/(m²K) | Współczynnik 'g': 0,42 | Reakcja na ogień: B-s1,d0

3. Charakterystyki środowiskowe (LCA - A1-A3)

a) Skutki zmiany klimatu (ogółem): 114 kg CO₂ ekw./m²
b) Zawartość surowców wtórnych (Aluminium): 70% (Recycled Content)
c) Potencjał recyklingu (Stal/Al/Szkło): 100% (Moduł C4)

System 3+ (Walidacja ENV-2026-3158). Pełna EPD i LCA (A1-D) dostępne w DPP.

4. Cyfrowy Paszport Produktu (DPP)

Dostęp do pełnej dokumentacji, w tym planu kontroli i montażu.

  • DPP będzie opcjonalną metodą udostępniania DPUC (art. 75-76).
  • Zawiera: Certyfikat EN 13830 (System 1/3), dane LCA, instrukcje BHP dla montażu, dane o SVHC (REACH).

Przykładowy URL DPP: https://dpp.facadetech.pl/CW-UNIT-1250-0001

Instrukcja demontażu i recyklingu fasady

Procedura demontażu i BHP:

  1. 1. BHP: Prace na wysokości >100m. Wymagane platformy robocze/gondole, pasy asekuracyjne.
  2. 2. Demontaż modułów: Odpięcie modułów (unitized) od kotew.
  3. 3. Transport: Użycie dźwigu i ssawek próżniowych (moduł >200 kg).
  4. 4. Segregacja: Oddzielenie aluminium (17 04 02), szkła (17 02 02) i stali (17 04 05) od uszczelek (17 02 03).
⚠️ Uwaga: Kategoryczny zakaz prac przy wietrze > 10 m/s. Ryzyko upadku i utraty kontroli nad elementem.

Możliwości końca życia produktu:

1. Recykling Aluminium: 100% - przetopienie (oszczędność 95% energii).
2. Recykling Szkła: 100% - przetopienie w hucie szkła.
3. Utylizacja: Uszczelki (EPDM, silikony) do odzysku energetycznego lub składowania.

Specyfika ścian osłonowych

Curtain walls - powłoka budynków XXI wieku

Ściany osłonowe (curtain walls) to rewolucja w budownictwie wysokim. Dziś ~80-90% wieżowców ma elewacje typu curtain wall. Zalety: lekkość (40-80 kg/m² vs 400-600 kg/m² mur), estetyka, szybkość montażu (100-200 m²/dzień). Wady: drogie (~400-800 EUR/m²), mostki termiczne (aluminium), przegrzewanie latem (g-value).

Obciążenia Wiatrem (Kluczowy Parametr)

Wiatr to GŁÓWNE obciążenie fasad. W narożnikach budynków wysokich siła ssania (wyciągania) może osiągać -1,5 do -2,0 kN/m² (150-200 kg/m²).

Izolacyjność U i Mostki Termiczne

Aluminium przewodzi ciepło (mostek termiczny). Wymagane są przerwy termiczne (poliamidowe) w profilach, aby uzyskać Ucw na poziomie 1,0 W/(m²K).

Współczynnik 'g' (Przegrzewanie)

Współczynnik 'g' (SHGC) określa, ile ciepła słonecznego wpada do środka. W biurowcach stosuje się szkło selektywne (solar control) o g ≈ 0,35-0,50, aby zredukować koszty klimatyzacji.

Silikony Strukturalne (Structural Glazing)

W fasadach bezramowych (structural glazing) szyba jest przyklejona do ramy silikonem. Silikon musi przenieść ciężar szkła i siły wiatru. Wymaga to Systemu AVCP 1.

Potrzebujesz szczegółowej analizy?

Skonsultuj wymagania dla swoich systemów fasadowych z ekspertem i przygotuj pełną dokumentację pod nowe CPR.