Geowłókniny (Geotekstylia)
Drogi, koleje, fundamenty, składowiska - wzmocnienie, separacja, filtracja, odwodnienie
Definicja i zakres
Definicja z Załącznika VII CPR 2024/3110:
"GEOTEKSTYLIA I WYROBY POKREWNE"
Rodzina obejmuje przepuszczalne wyroby z tworzyw sztucznych (polimery syntetyczne), naturalne lub sztuczne włókna tekstylne, stosowane w kontakcie z gruntem lub innymi materiałami geotechnicznymi w budownictwie lądowym i wodnym, pełniące funkcje separacji, filtracji, odwodnienia, wzmocnienia oraz ochrony. Należą do nich geowłókniny, geotkaniny, georuszty, geokompozyty, geosiatki, maty i kratki do ochrony skarp i erozji.
Normy zharmonizowane dla Rodziny 8
Normy według zastosowania (seria EN 13249-13257):
Drogi i place (parkingi, lotniska)
Koleje (tory, podsypka)
Roboty ziemne, fundamenty, konstrukcje oporowe
Systemy drenażowe (odwodnienie)
Ochrona brzegów, kontrola erozji
Składowiska odpadów (uszczelnienie, ochrona)
Uwaga dla producentów geotekstylii:
Geotekstylia muszą spełniać wymagania dotyczące wytrzymałości na rozciąganie (min. 5-200 kN/m), odporności na przebicie (CBR test, min. 1000-5000 N), przepuszczalności wody, wielkości porów (O₉₀), odporności na UV (EN ISO 13438) oraz trwałości chemicznej i biologicznej (min. 50 lat).
Systemy Oceny Zgodności (AVCP)
Obowiązek producenta:
Utrzymanie stałości właściwości użytkowych, zwłaszcza **wytrzymałości mechanicznej i trwałości**.
Większość geotekstyliów do zastosowań konstrukcyjnych (drogi, koleje, składowiska) podlega Systemowi 2+, który wymaga nadzoru Jednostki Notyfikowanej nad Zakładową Kontrolą Produkcji (ZKP).
System 2+ (Wysoka Rygorystyczność)
- Wymagany dla wszystkich zastosowań konstrukcyjnych (drogi, koleje, fundamenty, składowiska odpadów) wg serii EN 132xx.
- Wymaga stałego nadzoru i certyfikacji Zakładowej Kontroli Produkcji (ZKP) przez Jednostkę Notyfikowaną.
- Obejmuje początkowe badanie typu i ciągły nadzór ZKP.
System 4 (Niekrytyczne)
- Wymagany dla wyrobów o minimalnym znaczeniu dla konstrukcji, np. geowłóknin do zastosowań ogrodowych (separacja kory od ziemi).
- Wymaga jedynie początkowego badania typu (ITT) oraz własnej deklaracji ZKP przez producenta.
Dodatkowe obowiązki prawne (poza CPR)
Kluczowe: Zgodność z Eurokodem 7 i Przepisami Środowiskowymi
Producenci geotekstyliów muszą spełniać wymogi Eurokodu 7 (projektowanie geotechniczne) oraz regulacje dotyczące składowisk odpadów i ochrony wód.
Eurokod 7 (EN 1997) - Projektowanie Geotechniczne
Norma wymaga, aby projektant uwzględniał współczynniki redukcyjne (RF) dla trwałości geotekstyliów (pełzanie, uszkodzenia, degradacja chemiczna).
Dyrektywa o Składowiskach Odpadów
Geomembrany i geowłókniny ochronne stosowane w składowiskach (EN 13257) muszą zapewniać całkowitą szczelność i odporność chemiczną na agresywne odcieki.
Recykling i Utylizacja
Geotekstylia syntetyczne (PP, PET) są technicznie recyklowalne, ale w praktyce bardzo trudne do odzyskania z gruntu (silne zanieczyszczenie).
Kod odpadu: 17 02 03 (tworzywa sztuczne). Odpady produkcyjne są zwykle w 100% zawracane do procesu.
Wizualizacja dokumentacji pod CPR 2024/3110
PRZYKŁAD: Deklaracja dla geowłókniny PP 300 g/m² (Drogi)
Producent: GeoTex Systems Sp. z o.o., ul. Drogowa 1, 01-123 Warszawa
Wyrób: Geowłóknina igłowana PP 300 g/m² | Norma: EN 13249:2016 (Drogi)
Kod identyfikacyjny DPP: DPUC-GEOTEX-PP-300-2026-001
1. Typ i przeznaczenie
Geowłóknina nietkana (nonwoven), igłowana, z włókien polipropylenowych (PP), do funkcji separacji i filtracji w drogach.
2. Właściwości mechaniczne i hydrauliczne
Wytrzymałość na rozciąganie (MD/CD): 15,0 / 12,0 kN/m
Odporność na przebicie (CBR): 2400 N | Przepuszczalność wody (k⊥): 0,080 m/s
Wielkość porów (O₉₀): 0,10 mm | Trwałość (UV 500h): 82%
3. Charakterystyki środowiskowe (LCA - A1-A3)
System 3+ (Walidacja ENV-2026-4728). Pełna EPD i LCA (A1-D) dostępne w DPP.
4. Cyfrowy Paszport Produktu (DPP)
Dostęp do pełnej dokumentacji, w tym współczynników redukcyjnych i BHP.
- DPP będzie opcjonalną metodą udostępniania DPUC (art. 75-76).
- Zawiera: Certyfikat ZKP (System 2+), dane LCA, instrukcje instalacji, dane o SVHC (REACH).
Przykładowy URL DPP: https://dpp.geotex.pl/PP-300-0001
Instrukcja montażu i recyklingu geowłóknin
Procedura montażu (Separacja):
- 1. Podłoże: Wyrównać i zagęścić grunt słaby (usunąć korzenie).
- 2. Rozłożenie: Rozwinąć rolki z zakładką min. 30 cm, mocować tymczasowo kotwami.
- 3. Nadsypka: Nadsypywać kruszywo (min. 20 cm) "od tyłu", jadąc po ułożonym kruszywie, nigdy bezpośrednio po geowłókninie.
- 4. Zagęszczanie: Zagęszczać kruszywo na geowłókninie (walec wibracyjny).
Możliwości końca życia produktu:
Potrzebujesz szczegółowej analizy?
Skonsultuj wymagania dla swoich geotekstyliów z ekspertem i upewnij się, że spełniasz wszystkie krajowe i unijne wymagania (CPR, Eurokod 7, WT).